Renovatie zolderverdieping tot gezond kantoor

Inleiding

Ik kreeg het verzoek om te adviseren in bij een renovatie van een zolderverdieping van een jaren ’60 woning. Uitgangspunt was een duurzame en gezonde werkplek met ontspanningsruimte te creëren. Voorop stond dat er vooral duurzame en natuurlijke materialen gebruikt moesten worden. In feite cradle-to-cradle. In feite dus volgens Bouwbiologische richtlijnen.
De dakkapel was een originele dakkapel die geïsoleerd was met slechts 1 cm polystyreen schuim platen. De zijwangen waren al eens vervangen door Trespa platen.

Het dakbeschot was nageïsoleerd met steenwoldekens tussen de gordingen (dwarsbalken), en afgewerkt met gipsplaat. Nadeel was dat het toch in de zomer te warm werd. Steenwol heeft een zeer beperkte warmte-opslagcapaciteit.

De buitengevel was niet geïsoleerd. De spouwmuur is nooit volgeblazen met welk soort isolatiemiddel dan ook. Gelukkig maar, want spouwmuren zijn in principe niet bedoelt om te vullen. In de praktijk zie ik hierdoor veel problemen ontstaan. Gifstoffen in binnenmilieu door niet uitgereageerd PUR schuim, vochtproblemen met schimmelvorming, benauwd en bedompt in de woning.

De houten zoldervloer bestaat uit grenen vloerdelen. De balkenlaag en plafond van de onderverdieping is niet geïsoleerd en winddicht zodat we te maken hadden met koude en contactgeluid.

De gordingen waren behandeld met verf of lakken. De samenstelling van de lakken deed vermoeden dat hierin gifstoffen waren verwerkt die de opdrachtgever niet in z’n binnenmilieu wilde hebben.

Plan

Samen met de opdrachtgever zijn we gaan ontwerpen en in deze BLOG beschrijf ik de gemaakte keuzes en overwegingen.

In eerste plaats zijn we gaan kijken welke hoe we extra ruimte kunnen creëren door het vergroten van de dakkapel. De oude dakkapel was laag en smal. Gekozen is om de dakkapel bijna over de volledig breedte van de zolder te op te bouwen en een stahoogte van 2 meter aan te houden. De binnenzijde van de dakkapel moet gelijk komen met de muur van de voorzolder zodat een optisch ruimtelijk effect wordt verkregen.

Gekozen is voor een aluminium kozijn. Hoewel aluminium uit milieutechnisch oogpunt minder voor de hand ligt, is hier voor gekozen voor afscherming tegen zendmasten in de omgeving. De aluminium profielen grijpen vrijwel volledig in elkaar zodat de straling wordt tegengehouden.

De wangen van de dakkapel zijn opgebouwd uit zink. De keuze voor zink is dat deze eveneens de straling van de zendmasten tegenhouden. Daarnaast is zink onderhoudsarm en past het bij de uitstraling van het huis.

Constructief moest de dakconstructie versterkt worden door het plaatsen van een slaper (verticale balk) tussen de gordingen. Te vaak wordt dit door ééndag plaatsingen vergeten wat op termijn doorzakken van de kapconstructie veroorzaakt.

De renovatie moest resulteren in een damp-open ruimte. Damp-open bouwen is een manier van bouwen die gebruik maakt van natuurlijke isolatie materialen met vochtregulerende eigenschappen. Door een damp-open constructie wordt een zogeheten ademend binnenklimaat verkregen met een natuurlijke vocht- en warmte regulering.
Dit betekent dat de isolatie van de dakkapel en van het dak moest gebeuren met een natuurlijk en damp open materiaal. Optimaal was geweest een isolatie van houtvezelplaat. Houtvezelplaat heeft de grootste warmteopslagcapaciteit van alle isolatiematerialen. Voordeel hierbij is de faseverschuiving in temperatuur. Door een hoge warmteopslagcapaciteit duurt het langer voordat warmte wordt doorgegeven wordt naar binnen. De hierdoor bereikte faseverschuiving zorgt ervoor dat de binnenruimte op warme dagen ook lekker koel blijft. Om economische reden is er voor vlas gekozen, een bijna vergelijkbaar product met bijna de zelfde eigenschappen.

Voor de buitenmuur en ondervloer is er wel gekozen voor houtvezelplaat van Pavatex. De opdrachtgever wilde om eerder genoemde redenen geen isolatie in de spouw en isolatie aan de buitengevel was geen optie. Daarom is gekozen voor 4cm houtvezelplaat Naturetherm Dentro met damprem. Deze damprem is nodig omdat bouwfysisch het dauwpunt naar binnen wordt verlegd wanneer aan de binnenzijde wordt geïsoleerd. Op de houten vloer is gekozen voor een geluid- en thermische isolatie van 2cm Pavatex Sono stucplaat. Op deze ondervloer wordt een zwevende plankenvloer gelegd.

De gehele zolder wordt afgeschermd tegen hoogfrequent straling middels afschermfolie, afschermverf en afschermleemstuc. Hierover meer in de volgende blog.

De muren en dak worden afgewerkt met leemstuc en daar waar nodig met leemverf op kleur gebracht.

Een deel van de werkzaamheden wordt door de opdrachtgever uitgevoerd, zoals balken verfvrij maken, isolatie verwijderen, schilderen.

De wensen zijn omgezet in een offerte-aanvraag waarop meerdere aannemers zijn aangeschreven. Bouwbedrijf IJff uit Voorthuizen heeft de opdracht uitgevoerd. Dit familiebedrijf was gewend met ecologisch materialen te werken en is uitermate vakbekwaam. Daarnaast is Marius IJff eveneens Bouwbioloog en herkende zich in de wensen van de opdrachtgever.

In mijn volgende blog de realisatiefase.